فراگیر شدن ویروس کرونا، زندگی خانوادگی را در سراسر دنیا مختل کرده است؛ تعطیلی مدارس، دورکاری، فاصله‌گیری اجتماعی از جمله مواردی است که همه افراد به خصوص والدین باید آن را رعایت نمایند. در این مقاله سعی داریم که با همکاری برنامه (فرزندپروری و سلامت پایدار) مجموعه‌ای از نکات آسان را به والدین و مراقبین ارائه دهیم تا به آنها در مدیریت این وضعیت جدید و موقتی کمک کند.
برخی از نکات مراقبتی
- وقت دونفره
- ایجاد فضای مثبت
- برنامه ریزی
- بد رفتاری کودکان
- حفظ آرامش و کنترل استرس
- صحبت درباره‌ی ویروس کرونا
۱. وقت دو نفره
نمی‌توانید سر کار بروید؟ مدارس تعطیل است؟ نگرانی مالی دارید؟ طبیعی است که استرس داشته باشید و احساس ناتوانی کنید. تعطیلی مدارس فرصتی مناسبی است تا با کودکان و نوجوانان رابطه بهتری برقرار کنیم. برای کودکان خود بطور اختصاصی وقت بگذارید. این کار باعث می‌شود کودکان احساس عشق و امنیت داشته باشند و به آنها نشان می‌دهد که مهم هستند.
زمانی را برای سپری کردن با هر یک از کودکان خود اختصاص دهید.
این زمان به خودمان بستگی دارد به عنوان مثال می‌تواند حدود ۲۰ دقیقه باشد. بهتر است هر روز در یک زمان معین باشد تا کودک و یا نوجوان چشم به راه آن باشند.
از کودک خود بپرسید چه کاری دوست دارد در این زمان انجام بدهد.
انتخاب کردن باعث ایجاد اعتماد به نفس در کودکان می‌گردد. اگر فرزند شما می‌خواهد کاری انجام بدهد که با محدودیت‌های طرح فاصله گذاری اجتماعی متناسب نیست، می‌توانید از این فرصت استفاده کنید و با او درباره این موضوع صحبت کنید.
۲. محیط مثبت ایجاد کنید
حفظ خونسردی و ایجاد محیط مثبت درمواقعی که برخی رفتارهای کودکان یا نوجوانان ما را خشمگین می‌سازند، کار دشواری است. اغلب با گفتن (این کار را نکن) موضوع را خاتمه می‌دهیم. اما اگر با کودکان تعامل مثبت داشته باشیم و کارهای خوب آنها را تحسین کنیم، احتمال انجام آنچه تقاضا می‌کنیم بسیار بیشتر است؛ زمانیکه می‌خواهید به کودک خود بگویید چه کاری را انجام بدهد، از کلمات مثبت استفاده کنید. مانند: (لطفا لباس‌هایت را جمع کن) به جای آنکه بگویید: (همه جا را به هم نریز)
فریاد کشیدن بر سر کودک تنها باعث ایجاد استرس و عصبانیت بیشتر در شما و کودک می‌گردد. با صدا زدن اسم کودک، توجه او را به خودتان جلب کنید و سپس با لحن آرام صحبت کنید.
زمانی که کودک یا نوجوان رفتار مثبتی انجام داده، او را تحسین کنید. ممکن است چیزی بروز ندهد، اما خواهید دید که همان کار خوب را دوباره تکرار خواهد کرد. این کار به وی اطمینان خاطر خواهد داد که شما به او توجه دارید و اهمیت می‌دهید.
نوجوانان نیاز دارند با دوستان خود در ارتباط باقی بمانند. به او کمک کنید با استفاده از رسانه‌های اجتماعی و یا سایر راه‌های ایمن با دوستان خود ارتباط برقرار کند. می‌توانید این کار را باهم انجام بدهید!
۳. برنامه‌ریزی کنید
ویروس کرونا روال عادی زندگی خانوادگی و تحصیلی ما را مختل کرده است. این وضعیت برای کودکان، نوجوانان و خود شما سخت است. ایجاد یک برنامه کاری روزانه جدید می‌تواند به این مشکل کمک کند.
برای خود و کودکان‌تان برنامه‌ای ترتیب دهید که در آن هم زمانی برای فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده و هم زمانی برای اوقات فراغت و ورزش وجود داشته باشد. این کار می‌تواند به کودکان کمک کند ضمن احساس امنیت بیشتر، رفتار بهتری نیز داشته باشند. کودکان یا نوجوانان می‌توانند در تنظیم برنامه مشارکت کنند، در صورتی که کودکان در تنظیم این برنامه‌ها مشارکت داشته باشند، بهتر آنها را دنبال خواهند کرد.
در صورت امکان و با حفظ فاصله ایمن، کودکان را برای گردش بیرون ببرید و با این کار حفظ فاصله ایمن را به کودکان خود آموزش دهید.
شستن دست‌ها را با تفریح و سرگرمی آموزش دهید به عنوان مثال برای زمان شستن دست‌ها یک آهنگ ۲۰ ثانیه‌ای تهیه کنید و برای شستن دست‌ها به کودکان خود امتیاز دهید.
شما الگوی رفتاری کودک خود هستید
اگر شما ایمنی و بهداشت شخصی را رعایت کنید و با دیگران به خصوص با افراد بیمار و یا آسیب پذیر با مهربانی رفتار کنید، ، کودکان و نوجوانان نیز همین رفتار را از شما الگو خواهند گرفت.
در پایان هر روز زمانی را برای فکر کردن درباره آن روز اختصاص دهید. با کودک درمورد کار مثبت یا جالبی که انجام داده است صحبت کنید.
۴. بد رفتاری کودکان
همه کودکان گاهی بدرفتاری می کنند. این رفتار زمانی که کودک خسته، گرسنه، هراسان و یا در حال کسب مهارت‌های استقلال فردی می‌باشد، طبیعی است. وقتی کودکان مجبورند زمان طولانی در خانه بمانند، می‌توانند با بد رفتاری موجب خشم و عصبانیت والدین گردند.
همیشه پیشگیری بهتر از درمان است! زمانیکه کودکان شروع به بی‌حوصلگی می‌کنند، می‌توانید توجه آنها را به موضوعی جالب یا سرگرم کننده جلب کنید؛ مانند: (بیا بریم بیرون قدم بزنیم!)
در مقابل بد رفتاری های کودکتان دلتان می‌خواهد فریاد بکشید؟! ولی ۱۰ ثانیه مکث کنید. پنج بار به آرامی نفس عمیق بکشید. سپس سعی کنید با آرامش بیشتری به کودک پاسخ بدهید. والدین زیادی بیان می‌کنند که این کار کمک زیادی به آنها می‌کند.
گذراندن وقت دونفره با کودک، تحسین کارهای خوب وی و تهیه برنامه روزانه منظم می‌تواند باعث کاهش بدرفتاری در کودکان گردد. به کودکان و نوجوانان مسئولیت انجام کارهای ساده را واگذار کنید. اطمینان حاصل کنید که آنها قادر به انجام آن هستند. زمانیکه کار انجام شد، آنها را تحسین کنید.
۵. آرام باشید و استرس‌تان را کنترل کنید
زندگی در شرایط فعلی استرس‌زا است. مراقب خود باشید تا بتوانید از کودکان خود حمایت کنید.
باید بدانید که شما تنها نیستید!!! و میلیون‌ها انسان در سراسر جهان ترس‌هایی مشابه ترس‌های شما دارند؛ با افرادی که می‌توانید با آنها درباره احساسات خود صحبت کنید، تماس بگیرید. به صحبت‌های آنها گوش کنید. از مرور رسانه‌های اجتماعی که باعث ایجاد ترس و دلهره می‌شوند، دوری کنید.
همه ما گاهی به استراحت نیاز داریم، زمانی که کودکان خواب هستند، کار سرگرم کننده یا آرامش بخشی برای خود انجام دهید. یک فهرست از فعالیت‌های سالمی که دوست دارید تهیه کنید. شما استحقاق آن را دارید!
۶. صحبت کردن درباره‌ی ویروس کرونا
برای صحبت کردن با کودکان اشتیاق نشان دهید؛ کودکان از قبل چیزهایی شنیده اند. سکوت و پنهان‌کاری از کودکان ما محافظت نمی‌کند. صداقت و رو‌راستی بیشتر می‌تواند به کودکان کمک کند. به میزان درک کودکان توجه کنید.
به کودک اجازه دهید آزادانه صحبت کند. از او سوال بپرسید و میزان اطلاعات قبلی او را بسنجید و همچنین به سوالات کودکان صادقانه جواب دهید. به سن کودک توجه کنید و میزان توانایی او را در درک مطالب در نظر داشته باشید. کاملا طبیعی است که جواب برخی سوالات را ندانید و بگویید: (جواب این سوال را نمی دانیم، اما داریم روی آن کار می‌کنیم؛ یا نمی‌دانیم اما درباره آن فکر می‌کنیم.) از این فضا به عنوان فرصتی برای یادگیری مطلب جدید همراه با کودکتان استفاده کنید.
ممکن است کودک شما ترسیده باشد و یا احساس سردرگمی داشته باشد. به او فرصت دهید احساسات خود را بیان کند و اطمینان دهید که در کنارش هستید.
و در پایان بررسی کنید آیا کودک شما حالش خوب است. به او یادآوری کنید که شما بخوبی از او مراقبت می‌کنید و او می‌تواند هر زمان که بخواهد با شما صحبت کند. سپس با هم یک بازی شاد و هیجان‌انگیز انجام دهید!
منبع : “وبسایت یونیسف ایران“